Gritstralen
Oppervlaktebehandeling zonder gritstralen met de powertools van MontiPower
Voor de oppervlaktebehandeling van staal gelden bepaalde normen. Normaal gesproken wordt bij het gebruik van industriële coatings een oppervlaktereinheid van Sa 2.5 (of SSPC-SP10 of NACE 2) en een specifieke ruwheid vereist. In de meeste gevallen wordt er voor dit doeleinde gebruikgemaakt van los abrasief gritstralen. ‘Zandstralen’ is van oudsher de bekendste methode van gritstralen, maar tegenwoordig gebeurt het gritstralen ook met andere materialen. Maar hoe gaat de oppervlaktebehandeling met gritstralen eigenlijk in zijn werk? Welke soorten zijn er, wat zijn de voor- en nadelen en hoe zijn de powertools van MontiPower hier een goed alternatief voor?
Wat is gritstralen?
Gritstralen wordt veelal gedaan voor de oppervlaktebehandeling van staal en andersoortige substraten. Op deze manier wordt de te behandelen oppervlakte ontdaan van coatings, verf, roest en ander vuil. Voor de oppervlaktebehandeling met gritstralen zijn twee elementen benodigd: een straalmiddel (grit) en lucht. Door een combinatie van het grit en de lucht onder hoge druk op het oppervlak te stralen, zal – door het schurende effect dat er hierdoor ontstaat – de coating van het object worden verwijderd. Maar dit is niet het enige. Naast het verwijderen van de coating, verf, roest of ander vuil, ontstaat er door de hevige inslag van het grit ook een structuur in het oppervlak. Hierdoor ontstaat de ideale hechtingslaag voor een nieuwe coating.
Soorten gritstralen
Gritstralen is mogelijk in vele varianten. Van oudsher is het stralen met zandkorrels de bekendste en meest gehanteerde vorm van gritstralen. Hierbij worden zandkorrels als straalmiddel toegevoegd om de oppervlakte te behandelen. Door de jaren heen zijn er steeds meer manieren om te gritstralen ontwikkeld. Er is hierin een onderscheid te maken tussen droog gritstralen en gritstralen met water. Voorbeelden van droog gritstralen zijn, naast het stralen met zand, gritstralen met glas en gritstralen met korund (aluminiumoxide). Daarentegen kan er ook worden gestraald met water. Dit zogenaamde nevelstralen wordt in de meeste gevallen uitgevoerd bij de oppervlaktebehandeling van kwetsbare materialen. In tegenstelling tot het gritstralen met zand of andere droge materialen, gebeurt dit juist onder lage druk. Hierdoor wordt het straalmiddel geleidelijk over het gehele oppervlak verdeeld, waardoor ook de meer kwetsbare substraten behandeld en schoongemaakt kunnen worden. Echter, door de lage kracht waarmee dit gebeurt, is het gritstralen met water niet geschikt voor het creëren van een nieuwe hechtingslaag.
Wat zijn de nadelen van gritstralen?
Hoewel gritstralen al vele jaren wordt gedaan en er steeds meer nieuwe manieren van gritstralen zijn ontwikkeld, kent het stralen met grit ook de nodige nadelen. De methoden die over het algemeen voor dit doel worden gebruikt zijn niet in elke situatie geschikt. De gritstralen hebben over het algemeen een erg hardnekkige werking op het oppervlak, waardoor objecten snel en eenvoudig beschadigd kunnen raken. Mede hierdoor én door het feit dat gritstralen veel voorbereiding vergt, wordt het aangeraden dit altijd door een professionele partij uit te laten voeren. Maar dit is niet het enige nadeel. Met name het stralen met zand heeft niet alleen een hevig effect op het oppervlak, maar ook op de gezondheid van mens en dier. Door de grote kracht waarmee het zand op het oppervlak terechtkomt, breken de korrels in kleine brokstukjes uiteen. Het inademen van deze deeltjes kan zeer schadelijk zijn. Het is de reden waarom het in veel landen inmiddels verboden is hierom om met zand te stralen.
Ook zijn de traditionele manieren van gritstralen, vooral bij het schoonmaken en bewerken van kleinere oppervlakken, relatief duur. Het stralen van dergelijke oppervlakten, zijn een grote investering van tijd én geld, als gevolg van de hoge voorbereidingskosten, zoals het vervoer van de apparatuur en het eventuele afzetten van het te stralen oppervlak.
Alternatief voor de gritstraalmachine: de Bristle Blaster®
De Bristle Blaster® is hét alternatief van MontiPower voor het stralen met grit. De gritvrije gepatenteerde Bristle Blaster® is in staat om een oppervlaktekwaliteit te produceren die zowel in het reinigen van het object als in de ruwheidscapaciteit vergelijkbaar is met gritstralen:
– oppervlaktereinheid van Sa 2.5 of SSPC-SP 10
– ruwheidscapaciteit tot 120 μm Rz (ca. gemiddeld 65-83 μm Rz op API 5L staal)
De grote voordelen van de powertools ten opzichte van de traditionele straalmethoden zijn de eenvoud en in het gebruik en de relatief lage kosten. Het oppervlak wordt namelijk bewerkt met een lichte, handbediende machine. Andere alternatieven voor gritstralen die gebruikt worden om kleinere oppervlakken te bewerken, zijn bovendien niet in staat om een oppervlakteprofiel te produceren dat geschikt is voor het aanbrengen van een industriële coating. Bovendien kunnen deze andere alternatieven voor gritstralen meestal niet voldoen aan de eisen voor oppervlaktereinheid en -ruwheid, wat met de Bristle Blaster® wél mogelijk is.
Stralen met een borstel in de configuratie van een MONTI is bij uitstek geschikt voor draagbaar gebruik omdat er geen beschermende pakken met ademhalingsapparatuur met gesloten systeem nodig zijn en er geen complexe machines of andere apparatuur voor het terugwinnen van grit nodig is. Alleen het gebruik van standaard persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) voor ogen, gezicht, handen en ademhalingswegen wordt aanbevolen. Afgezien van de verwijderde materialen worden geen andere extra of milieubelastende afvalproducten geproduceerd.
Hoe werken de alternatieve gritstraaltools?
De alternatieve gritstraaltools van MontiPower zijn handbediende gereedschappen, voorzien van een ronddraaiende borstel. Door het speciaal ontworpen kromme uiterlijk van de punten van de borstel, wordt het oppervlak snel en eenvoudig schoongemaakt, met een vergelijkbaar resultaat als bij het traditionele gritstralen. Doordat de punten met een grote kracht worden losgelaten vanachter de accelerator bar van de tools, trekken deze zich onmiddellijk terug van het oppervlak, wat zorgt voor eenzelfde ruwheid als bij gritstralen. Op deze manier biedt de Bristle Blaster® alle voordelen van gritstralen, inclusief het kwalitatief hoogstaande resultaat. Hierdoor zijn de powertools van MontiPower voor vele sectoren het relatief goedkope, eenvoudig te bedienen én effectieve alternatief voor de traditionele gritstraalmachine. De power tools zijn ook geschikt als alternatief voor vacuümstralen, bead blasting, nevelstralen en werpstralen.